Kulakta Sıvı Birikmesi Belirtileri ve Tedavisi

Kulakta sıvı birikmesi, tıpta "Efüzyonlu Otit" olarak adlandırılan bir rahatsızlıktır. Bu durum, ağrı veya ateş gibi şikayetler olmaksızın, kulak zarı arkasında veya orta kulakta oluşum gösterir. Özellikle çocuklar, orta kulak iltihabına karşı daha meyilli olurlar. Orta kulak, östaki borusu ile genze doğru açılmaktadır. Bu yapı, orta kulağın hava almasını sağlar. Östaki borusu, çocuklarda yetişkinlere nazaran daha yataydır. Çocuklar aynı zamanda geniz eti sorununa da yetişkinlerden daha yatkındır. Geniz eti, östaki borusunun uç kısmında tıkanıklığa yol açarken, aynı zamanda kulak iltihabı üzerinde etkili olan mikroplar için de rezervuar görevi görür. Orta kulak iltihabı, daha çok 0-3 yaş arası çocuklarda görülür. Orta kulak iltihabına maruz kalan bir çocukta kulak arkasında sıvı birikmesi sorununa çok sık rastlanır.

Erişkinlerde kulakta sıvı birikmesi, daha çok nezle gibi üst solunum yolu hastalıkları nedeniyle meydana gelebilir. Bazı durumlarda tek kulakta sıvı birikerek, aynı tarafta boyunda ağrısız bir kitle gitgide büyüyebilir. Bu belirtiler, geniz eti tümörünün habercisi olabilir.

Kulakta sıvı birikmesinin en bilindik belirtisi işitme kaybıdır. Ağrı ve ateş gibi şikayetler olmadığından, tanının çok dikkatli konulması gerekir. Örneğin, çocuk televizyon izlerken sesi çok açıyorsa, çocuk çağrıldığında duymuyorsa, okulda başarısı aniden düşmüşse kulakta sıvı birikmesine bağlı işitme kaybı yaşıyor olabilir.

Doktor muayenesinde kulak zarında matlaşma ya da çökmelere rastlanabilir. Aynı zamanda, kulak zarı arkasında hava kabarcıklarına da rastlanabilir. Eğer kulakta sıvı birikmesinden şüpheleniliyorsa, kulak basınç testi ve işitme testi yapılması gerekir. Bu testler, tanıyı kesinleştirmek için önemlidir.

Kulakta sıvı birikmesi tespit edilmişse, ilk olarak ilaç tedavisi uygulanır. Biriken sıvı iltihaplı ise antibiyotik tedavisine başlanır. 10-15 günlük bir antibiyotik tedavisi uygulanır. Sıvının emilimini gerçekleştirecek spreyler ve şuruplar reçete edilir. Alerjik hasta grubunda antihistaminik ilaçlar ve kortizon içerikli spreyler uygun görülebilir. Bu ilaçlarla hasta belli aralıklarla takip edilir. Kulak zarında çökme veya ciddi boyutlarda işitme kaybı gibi durumlar söz konusu değilse, hasta her 3 ayda bir kontrol edilir. Kontroller sonrasında sıvı hala tedavi edilememişse, cerrahi operasyona ihtiyaç duyulur.

Kulak sıvısı için uygulanacak cerrahide, kulak zarına çizik atılır ve bu çizikten ventilasyon tüpü adı verilen tüp takılır. Bu tüp, orta kulağın hava almasını sağlar. Eğer çocukta geniz eti varsa, eş zamanlı olarak geniz eti de alınır. Uygulanan cerrahi işlem, çocuklarda genel anestezi altında, yetişkinlerde ise lokal anestezi ile yapılır. Kulağa cerrahi ile takılan tüp dışarıdan görülmez. Tüpün kulakta kalma süresi, tüpün çeşidine göre değişir. İlk defa tüp takılan bir hastada, tüp genellikle kısa süreli kalacak şekilde seçilir ve 6-9 ay süresince kulakta kalır. Bu süre zarfında tüp, vücut tarafından dışarı atılır ve doktor tarafından çıkarılır. Eğer tüp 1 yıl geçmesine rağmen vücut tarafından atılmamışsa ve hasta çocuk ise, az miktarda anestezi ile tüp doktor tarafından alınabilir. Kulak sıvısı için tekrar eden tüpler takılıyorsa, uzun süre vücutta kalma özelliği olan "T-tüp" adı verilen tüpler tercih edilir. Bu tüpler, vücut tarafından kolaylıkla atılmaz ve 1 yıl ya da daha uzun süre kulakta kalır. Doktorun uygun gördüğü bir zaman tüp kulaktan alınır.

Tüp kulaktan alındıktan sonra kulağa su kaçırmamaya özen gösterilmelidir. Bu nedenle her banyoda kulağa tek kullanımlık vazelinli pamuklar uygulanmalıdır. Bu önleme rağmen kulakta iltihaplanma veya akıntı başlarsa, zaman kaybı yaşamadan doktora başvurulmalıdır. Bu durumda doktor, antibiyotik ve kulak damlaları ile akıntıyı kontrol altına alabilir.