Kulakta Sıvı Birikmesi

Kulakta sıvı birikmesi, Tıpta Efüzyonlu Otit olarak adlandırılan bir rahatsızlıktır. Ağrı, ateş gibi şikâyetler olmadan, kulak zarı arkasında ya da orta kulakta oluşum gösterir. Çocuklar orta kulak iltihabına karşı daha meyilli olur. Orta kulak, östaki borusu ve genze doğru açılmaktadır. Bu yapı orta kulağın hava almasını sağlar. Östaki borusu çocuklarda yetişkinlere nazaran daha yataydır. Çocuklar aynı zamanda geniz eti sorununa da yetişkinlerden daha yatkındır. Geniz eti östaki borusu uç kısmında tıkanıklığa yol açarken, aynı zamanda kulak iltihabı üzerinde etkili olan mikroplar için de rezervuar görevi görür. Orta kulak iltihabı daha çok 0-3 yaş arası çocuklarda görülür. Orta kulak iltihabına maruz kalan bir çocukta kulak arkasında sıvı birikmesi sorununa çok sık rastlanır.

Erişkinlerde kulakta sıvı birikmesi, daha çok nezle gibi üst solunum yolu hastalıkları nedeniyle meydana gelebilir. Bazı durumlarda tek kulakta sıvı birikerek, aynı tarafta boyunda ağrısız bir kitle gitgide büyüyebilir. Bu belirtiler geniz eti tümörünün habercisi olabilir.

Daha çok çocuklarda meydana gelen kulakta sıvı birikmesinin en bilindik belirtisi işitme kaybıdır. Ağrı, ateş gibi şikâyetler olmadığı için tanının çok dikkatli konulması gerekir. Örneğin çocuk TV izlerken sesi çok açıyorsa, çocuk çağrıldığı zaman duymuyorsa, okulda başarısı aniden düşmüşse kulakta sıvı birikmesine bağlı işitme kaybı yaşıyor olabilir.

Doktor muayenesinde kulak zarında matlaşma ya da kulak zarında çöküntülere rastlanabilir. Aynı zamanda kulak zarı arka tarafında hava kabarcıklarına rastlanabilir. Eğer kulakta sıvı birikmesinden şüpheleniliyorsa kulak basınç testi ile işitme testinin yapılması gerekir. Bu testler tanıyı kesinleştirmek için önemlidir.

Kulakta sıvı birikmesi tespit edilmişse ilk olarak ilaç tedavisi uygulanır. Biriken sıvı iltihabı bir sıvı ise antibiyotik tedavisine başlanır. 10-15 günlük bir antibiyotik tedavisi uygulanır. Sıvının emilimini gerçekleştirecek spreyler, şuruplar reçete edilir. Alerjik hasta grubunda antihistaminik ilaçlar ve kortizon içerikli spreyler uygun görülebilir. Bu ilaçlar ile hasta belli aralıklarda takip edilir. Kulak zarında çökme, ciddi boyutlarda işitme kaybı gibi durumlar söz konusu değilse hasta her 3 ayda bir kontrol edilir. Kontroller sonrasında sıvı hala tedavi edilememişse cerrahi operasyona ihtiyaç duyulur.

Kulak sıvısı için uygulanacak cerrahide kulak zarına çizik atılır. Bu çizikten ventilasyon tüpü adı verilen tüp takılır. Bu tüp orta kulağın hava almasını sağlar. Eğer çocukta geniz eti varsa eş zamanlı olarak geniz eti de alınır. Uygulanan cerrahi bir çocukta gerçekleştiriliyorsa cerrahi genel anestezi altında yapılır. Yetişkinlerde ise lokal anestezi kullanılır. Kulağa cerrahi ile takılan tüp dışarıdan görülmez. Tüpün kulakta kalma süresi kulağa takılan tüpün çeşidine göre değişir. Kulağa ilk defa tüp takılan bir hastada takılan tüp genellikle kısa süreli kalacak şekilde seçilir. 6-9 ay süre ile kulakta kalan tüp vücut tarafından dışarı atılır. Uygulanan kontrollerde tüpün dış kulak yoluna atıldığı gözlemlenebilir. Daha sonra tüp doktor tarafından çıkarılır. Şayet tüp 1 yıl geçmesine rağmen vücut tarafından atılmamışsa ve hasta olan bir çocuksa az miktarda bir anestezi ile tüp doktor tarafından alınabilir. Kulak sıvısı için tekrar eden tüpler takılıyorsa bunun için T-tüp olarak adlandırılan uzun süre vücutta kalma özelliği olan tüpler tercih edilir. Bu tüpler vücut tarafından kolaylıkla atılmaz. 1 yıl ya da daha uzun süre kulakta kaldıktan sonra doktorun uygun gördüğü bir zaman tüp kulaktan alınır.

Tüp kulaktan alındıktan sonra kulağa su kaçırmamaya özen gösterilmelidir. Bu nedenle her banyoda kulağa tek kullanımlık vazelinli pamuklar uygulanmalıdır. Bu önleme rağmen kulakta iltihaplanma ya da akıntı başlarsa zaman kaybı yaşanmadan doktora başvurulmalıdır. Bu durumda doktor antibiyotik ve kulak damlaları ile akıntıyı kontrol altına alabilir.