Sıvılarda Genleşme Nedir ve Nasıl Olur?
20 Haziran 2024

Sıvılarda Genleşme Nedir ve Nasıl Olur?

Sıvılar, içinde bulundukları kabın şeklini alırlar. Isıtılan bir sıvı, hacim bakımından genleşir. İçinde su dolu olan bir kap ısıtıldığında, sıvının taşması genleştiğini gösterir. Burada sıvı genleşirken, konulduğu kapta da genleşir. Ancak sıvıların genleşme katsayısı katılarınkine nazaran daha büyük olduğu için, sıvı kaptan daha çok genleşir ve taşma meydana gelir.

Sıvıların Genleşme Katsayısı

Eğer kap ile sıvı eşit oranda genleşseydi, sıvı taşmazdı. Bu bağıntıya göre, aynı cins sıvıların sıcaklığı eşit oranda yükseltilirse, hacmi büyük olan sıvı daha çok genleşir. Ancak su, diğer sıvılardan farklı bir şekilde genleşir.

Su ve Genleşme

Su, +4 °C'de en küçük hacmini alır. +4 °C'den itibaren hacmi artar ve 0 °C'deki hacmi ile +8 °C'deki hacmi eşit olur. Bu duruma göre, suyun hacim ve sıcaklık ile özkütle ve sıcaklık grafiği elde edilebilir. +4 °C'de hacmin minimum olduğu yerde, özkütle maksimum değerini alır.

Özkütlesi büyük olan sıvı altta yer aldığı için, su birikintilerinin, göllerin ve denizlerin dip bölgelerindeki sıcaklık +4 °C oranındadır.

Kaplardaki Sıvıların Genleşmesi

Kesit alanı verilen K, L, M kaplarındaki aynı cins sıvıların sıcaklıkları eşit oranda yükseldiğinde, L ve M kaplarındaki sıvılar eşit oranda genleşir. DT bağıntısına göre, a ve DT eşitken, ilk hacmi büyük olan sıvı daha fazla genleşir. K'deki sıvı ise bunlara göre daha az genleşir.

Kaplardaki Sıvı Yükselmeleri

Ancak genleşen sıvıların kaplardaki yükselme oranlarına bakıldığında durum farklılaşır. M kabının üst bölümü daha dar olduğu için sıvı burada daha çok yükselir. L'deki sıvı hacmi, K'dekinin iki katı olduğu için, DVL=2DVK olur. Ancak L'nin kesit bölümü de K'nin kesit alanının iki katı olduğu için, K ve L'deki sıvı yükselmeleri eşit olur.

Ek Bilgiler
  • Sıvıların genleşme katsayıları, sıvının türüne ve sıcaklık aralığına bağlı olarak değişir.
  • Su, 0 °C ile +4 °C arasında farklı bir genleşme davranışı sergiler, bu nedenle buz yüzeyde kalır ve suyun alt kısımları donmaz.
  • Bu özellik, su canlılarının donma tehlikesinden korunmasına yardımcı olur.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni