Bir kapta bulunan sıvı, ağırlığının etkisi ile dokunduğu bütün yüzeylere kuvvet uygular. Bu kuvvete "basınç kuvveti" denir. Sıvının konulduğu kabın tabanı S, yüksekliği h, öz ağırlığı ise ρ (rho) olsun. Sıvının kabın tabanına uyguladığı "basınç kuvveti" şu şekilde hesaplanır:

F = h x ρ x S

Sıvıların katılar gibi belirli bir şekilleri yoktur. İçine konuldukları kabın şeklini alırlar ve kabın içerisinde dokundukları her noktaya basınç uygularlar. Elimizde "h" yüksekliğinde ağzına kadar sıvı dolu bir kabımız olsun ve bu kabın farklı yüksekliklerde iki delik açılmış olsun. Bu deliklerden tabana yakın olanından daha hızlı sıvı çıkışı olacaktır. Bunun temel sebebi ise basıncın yüksekliğe bağlı olmasıdır.

Basınç formülü şu şekildedir:

P = h x ρ

Burada "h" yüksekliği, basıncın uygulandığı noktanın sıvının açık yüzeyine olan dik yüksekliğidir. "ρ" ise sıvının öz ağırlığıdır. Buradan da anlaşılacağı gibi sıvının basıncı hem yüksekliğe hem de sıvının öz ağırlığı ile doğru orantılıdır. Sıvı basıncı yüzeye daima dik olarak etki eder.

Düzgün silindirik bir kaba sabit hızda sıvı doldurulduğunda, kabın şekli düzgün olduğu için sıvı basıncı zamanla doğrusal olarak artacaktır.

Yukarı doğru daralan bir kaba sabit hızda sıvı doldurulduğunda, kabın şeklinden dolayı kaptaki sıvı yüksekliği zamanla daha hızlı artacaktır. Kabın tabanına etki eden sıvı basıncı da zamanla parabolik olarak artacaktır.

Yukarı doğru genişleyen bir kaba sabit hızda sıvı doldurulduğunda, kabın şeklinden dolayı kaptaki sıvı yüksekliği zamanla daha yavaş artacaktır. Bundan dolayı kabın tabanına etki eden sıvı basıncı zamanla parabolik olarak azalacaktır.

Düzgün şekilli bir kabın içerisinde öz ağırlıkları birbirinden farklı ve birbiri ile karışmayan iki sıvı olsun. Bu iki sıvının kabın tabanına yaptığı toplam basınç şu şekilde hesaplanır:

P = (h1 x ρ1) + (h2 x ρ2)

Burada h1 ve h2, sıvıların yüksekliğini; ρ1 ve ρ2 ise sıvıların öz ağırlıklarını temsil eder. Toplam basınç, iki sıvının basınçlarının toplamı kadar olur.

Sıvılar, bulundukları ortamın şekline uyum sağlama özelliklerine sahip oldukları için çeşitli uygulamalarda kullanılırlar. Örneğin, hidrolik sistemler sıvı basınç kuvvetlerinden yararlanılarak çalışır. Aynı zamanda, denizaltılar ve dalgıçlar için sıvı basıncı önemli bir faktördür; derinlik arttıkça maruz kalınan basınç da artar.

Basıncın yüksekliğe ve sıvı öz ağırlığına bağlı olması, çeşitli mühendislik uygulamalarında dikkate alınması gereken önemli bir faktördür. Bu prensipler, barajların inşasında, su kulelerinin tasarımında ve su taşıma sistemlerinde kritik rol oynar.